Baro Konfederacija

Cel

Celem jest walka z wpływami rosyjskimi w Rzeczypospolitej Obojga Narodów (RON), jej wicekrólem Stanisławem Augustem Poniatowskim i zrównaniem praw nie-Rosjan z prawami katolików; obrona suwerenności państwa i konsolidacja państwa federacyjnego poprzez reformy.

Menedżerowie

Przywódcami konfederacji byli szlachcice Michał Hieronim Krasiński, Kazimierz Pułaski, Wacław Rzewuski i Joachim Potocki. Krasiński stanął na czele powstania, a Pułaski dowodził siłami zbrojnymi. Przywódcą religijnym konfederatów był ksiądz karmelita Marek Jandołowicz, a ideologami politycznymi Franciszek Czacki i Michał Wielhorski.

Bitwy

W czasie Konfederacji doszło do kilkuset bitew i starć na całym terytorium ATR i poza nim: pod Twierdzą Świętej Trójcy w 1769 r., Białymstokiem w 1769 r., Dobrą w 1770 r., Widawą w 1771 r., Stołowiczami w 1771 r., Lanckoroną w 1771 r. i Wawelem w 1772 r.

Znaczenie historyczne

Klęski Konfederacji Barskiej były jednym z pretekstów dla Rosji, Prus i Austrii do podziału RON. Konfederacja Barska została rozwiązana po podziale RON I. Koniec Konfederacji był końcem jednego etapu dojrzałości społecznej i początkiem kolejnego, czasu transformacji.

Trasy
Prezentujemy główne miejsca Konfederacji Barskiej na Litwie, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Prezentujemy również miejsca z wieloma powiązaniami z Jonawą, północnym Mozowszem i okolicami Krasnego w Polsce. Zapraszamy do zapoznania się i odwiedzenia naszych szlaków.

Strefa czasowa

1768
1768
1768
1768
1769
1770
1771
1771
1772
1768

24 lutego 1768 r. Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów (RON), zastraszony terrorem, pobłogosławił traktat o wieczystej przyjaźni z Rosją - rozszerzający prawa prawosławnych i protestantów, potwierdzający podstawowe prawa szlachty, uniemożliwiający jakąkolwiek zmianę ustroju i ogłaszający Katarzynę II gwarantką tych praw i obrończynią granic państwa. Władca wrogiego państwa zyskał prawo do nieskrępowanego rządzenia Litwą i Polską. Szlachta RON stanęła do walki.

1768

Konfederacja została zawiązana 29 lutego 1768 r. w Barze, na granicy Rzeczypospolitej z Turcją (obecnie obwód winnicki w południowo-zachodniej Ukrainie). Jej dewizą była "Wiara i Wolność", a deklarowała ona walkę z wpływami rosyjskimi na Litwie i w Polsce, z protegowanym Katarzyny II Poniatowskim, z rodem Czartoryskich oraz zrównanie praw katolików i katoliczek.

1768

10 października 1768 r. W Nieświeżu, na terenie dzisiejszej zachodniej Białorusi, oddziały dowodzone przez marszałka konfederacji litewskiej, generała Karola Stanisława Radziwiłła, nie zdołały oprzeć się armii rosyjskiej.

1768

29 października 1768 r. Syn właściciela ziemskiego Žeimiai D. Medeksha, Teodoras, zginął w tej bitwie, a Medeksha wzniósł kaplicę w pobliżu dworu, aby go uhonorować.

1769

5 kwietnia 1769 r. na polach między Rogami a Iwoniczem doszło do bitwy między konfederatami pod wodzą Kazimierza Pułaskiego a Moskalami.

1770

Od 10 września 1770 r. do 18 sierpnia 1772 r. Klasztor Paulinów w Częstochowie był broniony przez oddział Konfederatów Barskich pod dowództwem Kazimierza Pułaskiego. Wielokrotnie odpierały one oddziały silniejszej armii rosyjskiej i stały się symbolem czynnego oporu Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Żołnierze szczególnie upodobali sobie wizerunek Matki Boskiej, często przedstawiając go na swoich ryngrafach i sztandarach.

1771

12 września 1771 r. rosyjski pułkownik Suworow zaatakował i złapał w Stołowiczach zupełnie nieprzygotowane oddziały litewskie dowodzone przez hetmana Michała Kazimierza Ogińskiego, które poniosły straty. Miało to negatywny wpływ na dalszy przebieg oporu.

1771

3 listopada 1771 r. dokonano zamachu na życie króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego i próbowano go porwać, ale zgodził się z porywaczem, J. Kuźmą.

1772

18 sierpnia 1772 r., dwa tygodnie po podziale RON, Rosjanie poddali Częstochowę, symboliczną twierdzę konfederackiego oporu. Ostatnia twierdza konfederatów, klasztor karmelitów w Zagórzu, padła 28 listopada 1772 r., kiedy Rosjanie otworzyli do niej ogień, kładąc kres konfederackiemu oporowi.